E-Shram Card Apply Online : नमस्कार मित्रांनो, भारताच्या अर्थव्यवस्थेत असंघटित क्षेत्राचे महत्त्वपूर्ण योगदान आहे. या क्षेत्रात कोट्यवधी कामगार दिवसरात्र कष्ट करतात, मात्र त्यांना संघटित क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांप्रमाणे सामाजिक सुरक्षा आणि सरकारी फायदे मिळत नाहीत. ही तफावत कमी करण्यासाठी आणि असंघटित क्षेत्रातील कामगारांचे राहणीमान सुधारण्यासाठी, भारत सरकारने ‘ई-श्रम कार्ड’ नावाची महत्त्वाकांक्षी योजना सुरू केली आहे.
ई-श्रम कार्डधारकांना दरमहा ₹ १००० मिळत आहेत
येथे क्लिक करून पहा
ई-श्रम कार्ड म्हणजे काय?
ई-श्रम कार्ड हे असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी विशेषतः जारी केलेले एक राष्ट्रीय ओळखपत्र आहे. हे भारत सरकारच्या कामगार आणि रोजगार मंत्रालयाने सुरू केलेले एक डिजिटल प्लॅटफॉर्म आहे. या कार्डद्वारे, सरकार देशातील असंघटित क्षेत्रातील कामगारांचा एक केंद्रीकृत डेटाबेस तयार करत आहे, जेणेकरून त्यांना विविध सरकारी योजनांचे फायदे सहजपणे मिळू शकतील.
ई-श्रम पोर्टलवर नोंदणी करणाऱ्या कामगारांना एक अद्वितीय १२-अंकी ओळख क्रमांक (UAN – युनिव्हर्सल अकाउंट नंबर) मिळतो, जो त्यांच्या ओळखीचा पुरावा बनतो. या क्रमांकाद्वारे, त्यांना विविध सरकारी योजनांमध्ये ओळखले जाते आणि त्यांना लाभ दिले जातात.
पात्रता निकष
ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करण्यापूर्वी, अर्जदाराने खालील पात्रता निकष पूर्ण केले पाहिजेत:
१. वयोमर्यादा: अर्जदाराचे वय १६ ते ५९ वर्षांच्या दरम्यान असले पाहिजे. २. असंघटित क्षेत्रात नोकरी: अर्जदार असंघटित क्षेत्रात काम करत असावा. यात शेतीकाम, बांधकाम काम, घरगुती काम, वाहतूक, लहान व्यवसाय (उदा. दुकानदार, फेरीवाले), विणकर, कारागीर, शिंपी, मच्छीमार इत्यादींचा समावेश आहे. ३. संघटित क्षेत्रात नोकरी नसणे: अर्जदाराकडे संघटित क्षेत्रात कोणतीही सरकारी नोकरी किंवा नियमित नोकरी नसावी. जर एखादी व्यक्ती EPF (कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी) किंवा ESI (कर्मचारी राज्य विमा) चा सदस्य असेल, तर तो ई-श्रम कार्डसाठी पात्र नाही. ४. उत्पन्न मर्यादा: अर्जदाराचे वार्षिक उत्पन्न आयकर भरण्याच्या मर्यादेबाहेर असले पाहिजे. सध्या, ही उत्पन्न मर्यादा वार्षिक ₹२.५ लाख रुपये निश्चित करण्यात आली आहे. ५. वाहन मालकी: अर्जदाराकडे कार, जीप इत्यादी कोणतेही चारचाकी वाहन नसावे. तथापि, शेतीच्या कामासाठी वापरल्या जाणाऱ्या ट्रॅक्टरना या निकषातून सूट देण्यात आली आहे.
ई-श्रम कार्डधारकांना दरमहा ₹ १००० मिळत आहेत
येथे क्लिक करून पहा
आवश्यक कागदपत्रे
ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करताना, अर्जदाराने खालील कागदपत्रे तयार ठेवावीत:
- आधार कार्ड: आधार क्रमांक अनिवार्य आहे आणि नोंदणीसाठी सर्वात महत्त्वाचे दस्तऐवज आहे.
- बँक खात्याची माहिती: सर्व फायदे थेट अर्जदाराच्या बँक खात्यात हस्तांतरित केले जातील, त्यामुळे पासबुक किंवा स्टेटमेंटसारखे बँक खात्याचे तपशील आवश्यक आहेत.
- मोबाइल नंबर: नोंदणी प्रक्रिया आणि भविष्यातील संपर्कासाठी सक्रिय मोबाइल नंबर आवश्यक आहे. हा मोबाइल नंबर आधारशी लिंक केलेला असणे आवश्यक आहे.
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो: ई-श्रम कार्डवर फोटो लावण्यासाठी पासपोर्ट आकाराचा फोटो आवश्यक आहे.
- ओळखीचा पुरावा: मतदार ओळखपत्र, ड्रायव्हिंग लायसन्स किंवा इतर सरकारी ओळखपत्र.
- निवासाचा पुरावा: रेशन कार्ड, वीज बिल, पाणी बिल इ.
- जात प्रमाणपत्र: जर अर्जदार अनुसूचित जाती/जमाती/ओबीसी प्रवर्गातील असेल तर जातीचा दाखला आवश्यक आहे.
- उत्पन्न प्रमाणपत्र: (उपलब्ध असल्यास).
ई-श्रम कार्डधारकांना दरमहा ₹ १००० मिळत आहेत
येथे क्लिक करून पहा
ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज प्रक्रिया
ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करणे खूप सोपे आहे. अर्जदार ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने अर्ज करू शकतात:
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- ई-श्रम पोर्टलला भेट द्या: सर्वप्रथम, अर्जदाराने ई-श्रम पोर्टल (www.eshram.gov.in) ला भेट द्यावी.
- नोंदणी पर्याय निवडा: होमपेजवरील “ई-श्रमवर नोंदणी करा” पर्यायावर क्लिक करा.
- मोबाइल नंबर एंटर करा: पुढील पानावर, तुमचा मोबाईल नंबर आणि कॅप्चा कोड एंटर करा.
- ओटीपी पडताळणी: तुमच्या मोबाईलवर मिळालेला ओटीपी एंटर करा.
- आधार तपशील प्रविष्ट करा: तुमचा आधार क्रमांक प्रविष्ट करा आणि “Verify” वर क्लिक करा.
- वैयक्तिक माहिती भरा: नाव, जन्मतारीख, लिंग, वडिलांचे/पतीचे नाव, श्रेणी इत्यादी तुमची वैयक्तिक माहिती भरा.
- व्यावसायिक माहिती भरा: तुमच्या व्यवसायाची माहिती, कामाचे क्षेत्र, मासिक उत्पन्न इत्यादी माहिती द्या.
- बँक खात्याचे तपशील भरा: तुमच्या बँक खात्याचे तपशील प्रविष्ट करा. ते आधारशी जोडलेले आहे याची खात्री करा.
- फॉर्म सबमिट करा: सर्व माहितीची पुनरावलोकन करा आणि फॉर्म सबमिट करा.
- ई-श्रम कार्ड डाउनलोड करा: नोंदणी पूर्ण झाल्यानंतर, तुम्ही तुमचे ई-श्रम कार्ड डाउनलोड करू शकता किंवा ते तुमच्या मोबाइलवर मिळवू शकता.
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया: जर तुमच्याकडे इंटरनेट सुविधा नसेल, तर तुम्ही खालील ठिकाणी भेट देऊन ऑफलाइन नोंदणी करू शकता:
- कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC): तुमच्या जवळच्या CSC सेंटरला भेट द्या आणि तेथील कर्मचाऱ्यांकडून ई-श्रम कार्डसाठी नोंदणी करा.
- कामगार कार्यालय: तुम्ही तुमच्या क्षेत्रातील कामगार कार्यालयाला भेट देऊन नोंदणी करू शकता.
- ग्रामपंचायत: ग्रामीण भागात, तुम्ही ग्रामपंचायतीद्वारे देखील नोंदणी करू शकता.
- अंगणवाडी केंद्र: काही राज्यांमध्ये, अंगणवाडी केंद्रांद्वारे नोंदणी सुविधा देखील उपलब्ध आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे आणि खबरदारी: ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करताना, डुप्लिकेट नोंदणी टाळा. जर तुम्ही आधीच ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज केला असेल, तर पुन्हा नोंदणी करू नका.